ANADOLU ANAYURT
ANADOLU, ANAYURT
Anadolu’ya ilk Türk akınlarını 4. yüzyılda Hunlar, 6. yüzyılda Sibir Türkleri yapmıştır. Ancak bu akınlar yerleşme amaçlı değildi. Anadolu’yu yurt edinmek amacıyla gelen ilk Türkler Oğuzlardır. 11. yüzyılda Çağrı Bey, Anadolu’yu yurt edinmek amacıyla akınlara başlamıştır.
Pasinler Savaşı (1048)
o Bu savaş Büyük Selçuklu Devleti ile Bizanslılar arasında yapıldı.
o Nedeni; Bizanslıların Türklerin Anadolu’ya girmelerini engellemek istemeleridir.
o Savaşı Selçuklular kazanmıştır. Bizans’ın Anadolu otoritesi zayıflamıştır.
NOT: Pasinler Savaşı, Selçuklularla Bizanslılar arasında yapılan ilk savaştır.
Malazgirt Savaşı (26 Ağustos 1071)
o Büyük Selçuklu Devleti (Alp Arslan) ile Bizanslılar (Romen Diyojen) arasında yapılan bir savaştır.
o Sebebi; Bizans’ın Anadolu’ya yapılan Türk akınlarını önlemek, Türkleri Anadolu’dan atmak istemeleridir.
o Savaşı Selçuklular kazandı.
o Sonuçları; Türkler Anadolu’ya yerleşmeye başladılar, Türkiye Tarihi başladı, Anadolu Türkleşmeye ve İslamlaşmaya başladı, Bizans baskısı sona erdi, Bizans Avrupa’dan yardım istedi bu da Haçlı Seferleri’nin başlamasına neden oldu, Anadolu’da ilk Türkmen beylikleri kuruldu.
NOT: Malazgirt Zaferi’yle Anadolu’nun kapıları Türklere açıldı ve Türkler Anadolu’ya yerleşmeye başladılar.
ANADOLU’DA KURULAN İLK TÜRK BEYLİKLERİ
Saltuklular (1072–1202)
Ø Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliğidir.
Ø Erzurum ve Kars çevresinde kurulmuştur.
Danişmentliler (1080–1178)
Ø Anadolu’da kurulan ilk beyliklerin en güçlüsüdür.
Ø Kayseri, Sivas, Tokat, Çorum, Yozgat ve Malatya çevresinde kurulmuştur.
Ø Haçlılara karşı mücadele vermiştir.
Ø Anadolu Türk birliğine karşı en fazla direnen beyliktir.
NOT: Danişmentliler tarafından Tokat’ta kurulan Yağıbasan Medresesi, Anadolu’da kurulan ilk medresedir.
Mengücekler (1080–1252)
Ø Erzincan, Kemah ve Divriği dolaylarında kurulmuştur.
NOT: Mengücekliler tarafından yapılan Divriği Ulu Camisi ve Darüşşifası, UNESCO tarafından korunması gereken dünya mirası listesindedir.
Artuklular (1102–1409)
Ø Mardin, Diyarbakır, Hasankeyf ve Harput dolaylarında kurulmuştur.
NOT: Artuklular Dönemi’nden kalan Diyarbakır’daki Malabadi Köprüsü, Dünya’nın en büyük taş kemerli köprüsüdür.
Çaka Beyliği (1081–1093)
Ø Çaka Bey tarafından İzmir ve çevresinde kurulmuştur.
Ø İlk denizci Türk devletidir. Bazı Ege adalarına da sahip olmuştur.
NOT: Türk tarihinin ilk Türk denizcisi Çaka Bey’dir.
Anadolu’da Kurulan Bu Türk Beylikleri’nin Ortak Özellikleri
§ Malazgirt Savaşı sonrası kurulmuşlardır.
§ Bizanslılar, Haçlılar ve Gürcülerle mücadele ederek Anadolu’nun Türk yurdu olmasına büyük katkı sağlamışlardır.
§ Türklerin Anadolu’ya yerleşmesini sağlamışlardır.
§ Anadolu’da Türk-İslam uygarlığını başlatmışlardır.
§ Kuruldukları yöreleri Türkleştirmişlerdir.
§ Anadolu’da cami, kervansaray, medrese, türbe, kümbet, darüşşifa gibi mimari eserler yaparak Anadolu’ya Türk kültürünün yerleşmesini sağlamışlardır.
§ Ele geçirdikleri yerlere Türkçe adlar vererek Anadolu’ya Türkiye denmesini sağlamışlardır.
§ Anadolu Selçuklu Devleti’nin egemenliği altına girmişlerdir.
TÜRKİYE (ANADOLU) SELÇUKLU DEVLETİ (1077–1308)
Anadolu’da kurulmuştur.
Kurucusu Kutalmışoğlu Süleyman Şah’tır.
Devletin ilk başkenti İznik’tir. I. Kılıçarslan Dönemi’nde İznik ve Batı Anadolu’nun kaybedilmesiyle başkent Konya’ya taşındı.
Anadolu Selçukluları, denizciliğe ve deniz ticaretine önem verildi.
II. Kılıçarslan Dönemi’nde 1176 tarihinde Miryakefalon Savaşı yapıldı.
Miryakefalon Savaşı;
o Bizans ile Türkiye Selçuklu Devleti arasında yapıldı.
o Sebebi; Bizanslıların, Türkleri Anadolu’dan çıkarmak istemeleridir.
o Savaşı, Selçuklular kazandı.
o Sonuçları; Bizanslıların Türkleri Anadolu’dan atma umutları sona erdi, Anadolu kesin Türk yurdu haline geldi, Avrupalılar Anadolu’ya Türkiye demeye başladılar, Türkler saldırıya Bizanslılar savunmaya geçtiler.
1243 yılında Moğollar ile Anadolu Selçuklu Devleti arasında Kösedağ Savaşı yapıldı. Kösedağ Savaşı sonucunda
Selçuklular yenildi. Bu savaş sonucunda; Anadolu Selçuklu Devleti yıkılma sürecine girdi, Anadolu Türk birliği bozuldu, Türklerin Batı ilerleyişi durdu, Anadolu’da yeniden beylikler dönemi başladı
