DÜNYANIN ŞEKLİ, DÜNYANIN ŞEKLİNİN SONUÇLARI, GÜNEŞ SİSTEMİ (COĞRAFYA KONU ANLATIM)
Dünyamız Samanyolu Galaksisi'ndeki yıldız sistemlerinden güneş sisteminde yer alır.
DÜNYAMIZ VE EVREN
Evren: İçinde milyarlarca gökcisminin bulundu-ğu sonsuzluk ve onun içindeki varlıklar bütünü-dür. Evren içerisindeki cisimlerin başlıcaları şunlardır.
Yıldız: Sahip oldukları enerji ile çevresine ısı ve ışık veren gök cisimleridir. Güneş bir yıldızdır.
Gezegen: Bağlı olduğu yıldız ve kendi ekseni etrafında dönen, ısı ve ışık saçmayıp bağlı olduğu yıldızdan aldıkları ışıkları yansıtan gök cisimleridir. Dünya, Merkür.
Uydu: Gezegenlerden küçük onların çevresinde dönen gökcisimleridir. Ay.
Nebula: Evrendeki kızgın gaz ve toz bulutlarıdır. Andromeda.
Meteor: Atmosfere girince ateş külçesi durumuna dönüşen Evrendeki başıboş dolaşan kayaçlardır.
Galaksi: Birden fazla yıldız sisteminin oluşturduğu büyük sistemlerdir. Güneş sisteminin yer aldığı Samanyolu Galaksisi.
Yıldız Sistemi: Bir yıldız ve onun çekim gücünün etkisi altındaki gezegenler ve diğer gökcisimlerinden oluşan sistemlerdir. Güneş sistemi.
Güneş Sistemi: Güneş in çekim gücü etki-sindeki 9 gezegen, uyduları ve diğer gökcisimlerinin oluşturduğu bir sistemdir. Güneş sisteminde yer alan gezegenlerin uzaklık ve büyüklük sıralanışı şöyledir.
DÜNYA' NIN ŞEKLİ VE BOYUTLARI
Dünya'nın şekli tam bir küre olmayıp kutuplar-dan biraz basık, Ekvator bölgesinde ise daha şişkin küreye yakın bir şekildir. Dünya nın bu özel şekline GEOİD denir.
Dünya ile ilgili tespit edilmiş başlıca boyut bilgileri şunlardır:
Ekvator çevresi 40.076 km
Kutuplar çevresi 40.009 km
Ekvator yarı çapı 6.377 km
Kutup yarıçapı 6.356 km
Basıklık oranı 1/297
Yüzölçümü 510 milyon km2
Hacmi 1.083.320.000 km3
DÜNYA'NIN ŞEKLİNİN SONUÇLARI
1. Ekvator dan kutuplara gidildikçe yerçekimi artar.
2. Güneş ışınlarının düşme açısı kutuplara gidildikçe daralır.
3. Paralellerin boyları kutuplara gidildikçe küçülür.
4. Meridyenlerin arası kutuplara gidildikçe daralır.
5. Yeryüzünden yükseldikçe görülen alan genişler.
6. Dünya nın dönüş hızı Ekvator dan kutuplara doğru gidildikçe azalır. (Ekvator'da 1670 km/saat Kutuplarda O km/saat)
7. Kuzey kutbundan güneye gidildikçe Kutup Yıldızının görünüm açısı küçülür.
8. Doğuya gidildikçe Güneş daha erken batar.
9. Dünya nın bir yarısında gece diğer yarısında gündüz yaşanır.
10. Ay tutulmasında Dünya nın gölgesi Ay üzerine daire biçiminde düşer.
11. Ekvator'dan kutuplara doğru sıcaklık azalır.
12. Ekvator çemberi, meridyenlerden ve para-lellerden daha uzun olur.
DÜNYANIN GEOİT ŞEKLİNE BAĞLI SONUÇLAR:
Dünya'nın geoit şekli nedeniyle, yerçekimi Ekvator'dan kutuplara doğru artar
Dünya, geoit değil de küre şeklinde olsaydı, yerçekimi Dünya'nın her yerinde aynı olurdu.
Dünya'nın geoit şekli nedeniyle Ekvator diğer paralellerden ve meridyenlerden daha uzundur. Dünya küre şeklinde olsaydı, Ekvator çevresi (kutupları çevreleyen iki meridyenin uzunluğu) birbirine eşit olurdu.
Ekvator çevresi =40.077 km
Kutuplar çevresi=40.009 km
