test çöz
 
  3 D sanal gezi antalya muzesi anıtkabir sanal gezi sanal muze turlari canakkale sehitligi topkapi sarayi ayasofya muzesi selimiye camii
  ATATURK
  OSMANLI DEVLETi osmanli tarihi osmanli devleti haritalari savaslari
  hakkimizda
  SBS
  OSMANLI PADiSAHLARI osmanli padisahlari hayat hikayeleri
  TENEFUS
  sosyal bilgiler resim ve haritalar
  ziyaretci defteri
  FOTOGRAF
  İKONLAR
  TURKiYE CUNHURiYETi TARiHi
  CUMHURBASKANLARIMIZ
  MiNi ANSiKLOPEDi
  turk devletleri hunlar gokturkler uygurlar karahanlilar gazneliler eski turk devletlerinde devlet yonetimi toprak yonetimi adli teskilat
  KRONOLOJi
  iLGiNC BiLGiLER
  iCATLAR VE KESiFLER
  BiLGi DAMLASI
  TURK BUYUKLERi
  sosyal bilgiler 6 7 8 sinif ders notlari konu ozetleri 1 2 3 4 5 6 unite konu ozetleri
  DERS ARACLARI
  yurdumudan kareler
  TARiHi VE TURiSTiK YERLER
  DUNYANiN YEDi HARiKASi
  DUNYANiN YENi YEDi HARiKASi
  TURKiYENiN HARiKALARi
  BOLGELERiMiZ
  DESTANLARIMIZ
  TURK BiLiM ADAMLARI
  TURK DUNYASI
  sosyalbilgiler sosyal bilgiler SOSYAL BiLGiLER SOSYALBiLGiLER
  6 7 8 sinif sosyal bilgiler test coz online testler 1 2 3 4 unite test sorulari
  TURK OLMANIN BELiRTiLERi
  7 sinif sosyal bilgiler online test 1 2 3 4 unite testleri
  2 sinif turkce matematik hayat bilgisi test coz 2 SINIF TEST COZ 2 SINIF TESTLERi COZ
  3 sinif test coz 3 sinif matematik turkce fen ve teknolji testi coz 3 sinif testleri coz 3 sinif online testler 3 SINIF TESTLERi COZ
  4 sinif turkce matematik sosyalbilgiler fen bilgisi testi coz 3 sinif testleri coz 3 SINIF TESTLERi COZ
  2 sinif test coz 2 sinif hayat bilgisi matematik turkce test coz 2 sinif online test
  2011 2012 sosyal bilgiler zumresi 1 2 donem zumre toplantilari yil sonu zumre toplantisi
  8 sinif inkilap Tarihi test Sbs Deneme sinavi test coz
  2 sinif sunular dokumanlar odevler deneme sinavlari testler sinavlar test coz
  3 sinif testler sinavlar dokumanlar sunular slaytlar
  4 sinif testler yazili sorulari odevler dokumanlar sunular
  5 sinif testler yazili sorulari odevler dokumanlar sunular
  1 sinif dokumanlar slaytlar sunular testler calisma yapraklari
  sosyal bilgiler 6 7 8 sinif yazili sorulari testler test coz sosyal bilgilr odevleri 1 2 3 4 5 unite testleri coz 6 7 8 sinif sosyal bilgiler yazili sorulari calisma kitabi cevaplari sunular slaytlar sosyalbilgiler konu ozetleri sinav sorulari
  cocuk masallari masal dinle masal izle cocuk masalari dinle izle indir sesli cocuk masallari
  linkler
  tekerlemeler tekerleme TEKERLEMELER soyle ogren kolay zor tekerlemeler
  tarihte toprak yonetimi osmanli devletinde toprak yonetimi
  osmanli devletinde egitim kurumlari osmalida egitim
  ataturk devrimleri ATATURK DEVRiMLERi ATATURKUN YAPTIGI DEVRiMLER ataturkun yaptigi devrimler
  anasayfanın kopyası
  yurdum insani turkiyeden insan manzaralari komik resimler ulkemizden komik fotograflar
  HERKES
  ordan burdan ilgin inanilmaz olaylar resimler bayanlar erkekler hayvanlar
  ilkcag devletleri
  bulmaca sozlugu bulmaca coz
  sozler
  KIYAMET ALAMETLERİ KIYAMET NE ZAMAN KOPACAK
  3 D SOKAK RESİMLERİ HARİKA 3 BOYUTLU RESİMLER
  yeni linkler
  PKK DOSYASI
  cografya
  => yerin sekli hareketleri sonuclari gece gunduzun olusmasi
  => 21 aralik ve ozellikleri 21 aralik sonuclari ozellikleri
  => 21 Haziran ve ozellikleri cografya konu ozeti eksen egikligi
  => 21 mart ve ozellikleri ekinoks nedir 21 martta neler olur eksen egikligi 21 mart sonuclari
  => 23 eylul ve ozellikleri 23 eylulde ne olur ozellikleri nedir
  => AKARSULAR AKARSU ASINDIRMA CESiTLERi COGRAFYA KONU ANLATIM
  => akarsular akarsularin ozellikleri rejimleri rejim tipleri debileri cografya dersi konu anlatimlari
  => akarsulalar akarsularin asindirmasi ile ve biriktirmesi ile olusan yer sekilleri
  => akarsular turkiyenin akarsulari haritasi akasu havzalari bolgelere gore dagilisi cografya dersi konu anlatimlari
  => akintilar dalgalar dalga ve akintilarin olusturdugu kiyi sekilleri dalga nedir akinti nedir
  => atmosfer atmosferin yapisi yararlari katmanlari stratosfer eksozfer kemosfer ozonosfer iyonesfer nedir
  => basinc basinci etkilyen etmenler alcak yuksek basinc alanlari ozellikleri barometre nedir basra izlanda
  => turkiyede basinc basinci tkleye faktorler alcak yuksek basinc alanlari turkiyede basincin dagilisi
  => turkiye bitki ortusu gorulen bitki cesitleri turkiyede bitki ortusunun dagilisi haritasi
  => bolum bolge yore nedir ozellikleri turkiye bolge bolum yoreleri haritasi
  => buzul nedir buzullar buzullarin olusturdugu yersekilleri nelerdir
  => cografi konum matematik konum nedir turkiyenin matematik ve cografi konumu sonuclari ozellikleri
  => cografyanin tanimi konusu cografyaya yardimci bilim dallari astronomi jeoloji jeofizik kartografya botanik meteoroloji hidroloji nedir
  => cografyanin bolumleri ozellikleri fiziki beseri ekonomik cografya nedir jeomorfoloji bolgeler ulkeler kita genel cografyasi
  => cografya bilimin ilkeleri yararlandigi bilim dallaricografya dersi ile ilgili videolar konu anlatimlari
  => daglar daglarin olusumu hareketleri kirilma kivrilma sonucu olusumlar turkiye daglari
  => turkiyenin daglari ozellikleri dagilisi bati anadolu marmara akdeniz dogu guneydogu anadolu daglari volkanik daglar
  => dalgalar akintilar olusturduklari kiyi sekilleri dalgalarin akintilarin sebebleri falezle kiyi oklari ria liman skyer ndir enine kiyina kiyilar
  => deprem nedir seizma deprem cesitleri volkanik cokuntu depremleri depremlerin dagilisi
  => turkiyedeki fay hatlari deprem alanlari haritasi depremden korunma yollari deprm nedir turkiyede depremler en cok nerde deprem olur
  => eksen egikligi sonuclari dunya ekseni cografya konu anlatimlari ders notlari
  => dunyanin gunes etrafindaki hareketi ve sonuclari elips mevsimlerin olusma sebebi nedir dunyanin yillik hareketi sonuclari
  => dunyanin hareketleri dunyanin hizi kendi ekseni etrafinda donmesinin sonuclari gece gunduz nasil olusur
  => dunyanin sekli sonuclari boyutlari evren geoit nedir ekvator nedir dunyanin cevresi uzunlugucevresi
  => ekosistem nedir ekosistemin ozellikleri nelerdir ekosistem cesitleri madde dongüleri ve enerji akisi ekosistemde yasayan canlilar uretici tuketici ayristiricilar
  => eksen egikliginin sonuclari dunyanin sekli yorungesi mevsimler gece gunduz nasil olusur donence nedir yengec oglak donencesi
  => dunyanin gunes etrafindaki yillik hareketi ve sonuclari nelerdir gunes dunya yillik hareket gece gunduz mevsimler nasil olusur
  => ekvator donence kutup dairesi noktalari ozelliklerinedir termik basinc kusaklari alanlari 21 haziran 21 mart 23 eylul 21 aralik ozellikleri nelerdir
  => enerji kaynaklari cesitleri ozellikleri yenilenebilir yenilenemeyen enerji kaynaklari nelerdir turkiye rafinerileri batman ortadogu mersin petrol dogalgaz linyit bor madenlerimiz cikarildiklari yerler
  => turkiyede bulunan enerji kaynaklari dagilisi madenelerin dagilisi taskomuru linyit petrol bor krom bakir jeotermal cikarildiklari yerler
  => erezyon nedenleri etkiyen arttiran etmenler erezyondan korunma yollari turkiyede erezyon nedenleri turkiye erezyon haritasi rezyonun sonuclari
  => gelgit medcezir nedir gelgitin olusumu sonuclari nelerdir cografya konu ozetleri ders notlari
  => goc nedir sonuclari
  => GÖLLER OLUŞUMLARIgoller olusumlari cesitleri ege akdeniz dogu anadolu karadenizde bulunan goller volkanik karstik buzul sirk aluvyal set kiyi set heyelan golleri GÖLLERi
  => GÖLLER TÜRKİYENİN GÖLLERİ TÜRKİYEDE GÖLLERİN DAGILIŞI GÖLLER HARİTASI AKDENİZ EGE KARADENİZ MARMARA DOGU GÜNEY DOGU ANADOLU GÖLLERİ
  => harita nedri olçek harita cesitleri kesir cizik olcek gercek alan uzunluk olcek bulma idari siyasi haritalar ozellikleri beseri ekonomik fiziki haritalar ozellikleri
  => harita cizim yontemleri renklendirme kabartma tarama izohips izobar yontemi ozellikleri cizimi haritalari
  => haritalardan yararlanma yontemleri haritalardan nasil yararlanilir haritalar ozellikleri
  => hava kutleleri turkiyeyi etkileyen hava kutleleri isimleri ozellikleri alcak yuksek basinc alanlari basra sibirya izlanda basinc alalnlari ozellikleri nelerdir
  => türkiyede hayvancilik cesitleri buyukbas kucukbas kumes mera ahir hayvanciligi ozellikleri
  => hayvancilik turkiyede hayvanciligi etkileyen faktorler türkiyede hayvancılık
  => turkiyede hayvancilik hayvanciligin hayvanlarin dagilisi turkiyede buyukbas kucukbas hayvancilik
  => heyelan turkiyede heyelanin dagilisi yer gocmeleri heyelan nedir sebebleri nelerdir yer gocmesi nedir sebebi nedir
  => heyelan yer gocmsi toprak kaymasi nedir sebebleri nelerdir turkiyede toprak kaymasi heyelan en cok gorulen yerler
  => iklim hava durumu klimatoloji meteoroloji nedir ozellikleri iklimin etkileri iklimin tanimi ozellikleri insan yasamina etkileri nelerdir
  => turkiyede gorulen iklim tipleri akdeniz karadeniz karasal iklim ozellikleri turkiye iklim ozellikleri
  => akdeniz karadeniz karasal iklim ozellikleri turkiyede gorulen iklimler ve ozellikleri bitki ortusu yagislar yetistirilen urunler
  => turkiyede iklimin bolgelere gore dagilisi karadeniz akdeniz ege dogu guneydogu anadoluda gorulen iklim cesidi
  => turkiyede ithalat ihracat ic dis ticaret ithalat ihracat nedir turkiyenin en cok ihracat ithalat yaptigi ulkeler ithal ihrac urunleri
  => jeolojik zamanlar ve ozellikleri paleozoik mezozoik neozoik antropozoik zaman buzul cagi kitalarin olusumu
  => kayaylarin cozulmesi fiziksel kimyasal cozulme mekanik kimysal cozulme nedir kayalarin cozulme sebebleri nedir sonuclari nelerdir
  => kitalarin olusumu hareketleri epirojenez nedir kitalar nasil olustu epirojenik hareketler KITALAR NASIL OLUSTU
  => KIYI TiPLERi FiYORT BASLICA KIYI TiPLERi FiYORT SKYER RiA LiMAN DALMACYA HALiC ENiNE BOYUNA KIYI TiPLERi
  => MADENLER TURKiYEDE CIKARILAN MADENLER DEMiR KROM BAKIR BOR BOKSiT BARiT KURSUN CiNKO LULE TASI FOSFAT MANGANEZ OZELLiKLERi CIKARILDIKLARI YERLER
  => MADENLER TURKiYEDE CIKARILAN MADENLER iSLENDiKLERi YERLER ULKEMiZDE CIKARILAN MADENLER OZELLiKLERi DEMiR KURSUN CiNKO KROM BAKIR BOKSiT KUKURT BOR BARiT CiVA KURSUN CiNKKO MANGANEZ CIKARILDIKLARI YERLER
  => TURKiYENiN MATEMATiK KONUMU SONUCLARi ULKEMiZiN MATEMATiK KONUMU VE SONUCLARI
  => MERiDYEN NEDiR BOYLAM NEDiR MERiDYENLERiN OZELLiKLERi BOYLAMIN ETKiLERi
  => TURKiYEDE NiSBi NEMiN DAGILISI BUHARLASMA BULUTLANMA GUNESLENME SURESi DAGILISI
  => TURKiYEDE NUFUS NUFUSUN DAGILISI NUFUS ARTIS HIZI YARARLARI ZARARLARI NUFUS YOGUNLUGU ARiTMETiK TARIMSAL FiZYOLOJiK NUFUS YOGUNLUGU
  => DUNYADA EN FAZLA NUFUSA SAHiP ULKELER SIK NUFUSLU BOLGELER SEYREK NUFUSLU YERLER DUNYA UZERiNDEKi SIK NUFUSLU YERLER
  => TURKiYEDE NUFUS SAYIMLARI TURKiYEDE NUFUSUN DAGILISI NUFUS YOGUNLUGU OZELLiKLERi NUFUSUN DAGILISINI ETKiLEYEN ETMENLER TARIMSAL ARiTMETiK FiZYOLOJiK NUFUS YOGUNLUGU KIRSAL KENTSEL NUFUS
  => TURKiYE ORMANLARI KARADENiZ AKDENiZ EGE DOGU GUNEY DOGU ANADOLU ORMANLARI OZELLiKLERi MAKi BOZKIR CAYIRLAR KARACAM KIZILCAM iGNE YAPRAKLI ORMANLAR
  => ORMANLARIN YARARLARI FAYDALARI ORMANLARIN TURKiYE EKONOMiSiNE KATKISI NEDiR
  => OVA PLATO NEDiR TURKiYENiN OVALARI PLATOLARI AKDENiZ MARMARA EGE KARADENiZ DOGU GUNEYDOGU iC ANADOLU BOLGESi OVALARI PLATOLARI OVALARIN ONEMi
  => PARALEL ENLEM NEDiR PARALELLERiN OZELLiKLERi NELERDiR ENLEMiN ETKiLERi PARALEL ENLEM ANLAMI
  => NEM NEDiR NEM CESiTLERi MUTLAK BAGIL MAKSiMUM NiSBi NEM BULUTLAR VE CESiTLERi YOGUNLASMA SiS NEDiR NASIL OLUSUR
  => GELiSMiS VE GERiKALMIS ULKELERiN NUFUS OZELLiKLERi URETiCi TUKETiCi NUFUS OZELLiKLERi
  => RUZGAR NEDiR RUGARLARIN HIZINI YONUNU ETKiLEYEN FAKTORLER RUZGAR CESiTLERi MEVSiMLiK YEREL SUREKLi RUZGARLAR ALiZE BATI KUTUP MUSON MELTEM FON HAMSiN SiROKKO BORA MiSTRAL RUZGARLARI OZELLiKLERi
  => ruzgarlar ruzgarlarin olusturdugu yersekilleri ruzgarlarin asindirma ve biriktirme sekilleri
  => ruzgarlar turkiyede ruzgarlar dagilisi yonu ulkemizde ruzgarlar esis yonleri
  => SICAKLIK NEDiR SICAKLIGIN DAGILISINI ETKiLEYEN ETMENLER DUNYADA SICAKLIGIN DAGILISI BAKI BiTKi ORTUSU GUNES ISINLARININ DUSUS ACISI RUZGARLAR
  => TURKiYEDE SICAKLIGIN DAGILISI SICAKLIGIN DAGILISINI ETKiYEYEN ETMENLER EN YUKSEK EN DUSUK SICAKLIK DEGERLERi
  => SANAYiNiN OZLLiKLERi KURULMASI iCiN GEREKLi SARTLAR HAMMADDE ENDUSTRi SERMAYE ENERJi iSUCU ULASIM PAZARLAMA NEDiR ANLAMLARI
  => TURKiYEDEKi SANAYi KOLLARI SANAYiNiN DAGILISI BESiN GIDA MAKiNA OTOMOTiV MADEN SANAYi KURULUSLARI FABRiKALAR BULUNDUKLARI iLLER BOLGELER OTOMOBiL SEKER FABRiKALARI
  => TARIM NEDiR TARIM YONTEMLERi TARIMDA UYGULANAN METODLAR TARIMIN TANIMI MODERN TARIM KABA TARIM TURKiYEDE TARIM ETKiLEYEN FAKTORLER
  => TURKiYEDE TARIM TARIMI ETKiLEYEN FAKTORLER TARIMSAL URETiM TURKiYE TARIMI
  => TURKiYENiN iTHAL VE iHRAC ETTiGi TARIM URUNLERi TURKiYENiN YABANCI ULKELERDEN ALDIGI YABANCI ULKELERE SATIGI MALLAR URUNLER
  => TARIM URUNLARiNiN OZELLiKLERi YETiSME SARTLARIBUGDAY ARPA MISIR PiRiNC YULAF NOHUT MERCiMEK FASULYE TUTUN SEKER PANCARIPAMUK ZEYTiN SUSAM UZUM YETiSME SARTLARI
  => TURKiYEDE YETiSEN TARIM URUNLERi BÖLGELERDE YETiSTiRiLEN TARIM URUNLERi TURKiYEDE YETiSTiRiLEN TARIM URUNLERiNiN BOLGELERE GORE DAGILIMI
  => TiCARET NEDiR CESiTLERi OZELLiKLERi iC DIS TiCARET TURKiYENiN iTHAL VE iHRAC ETTiGi URUNLER ULKELER
  => TURiZM CESiTLERi OZELLiKLERi YARARLARI ULKE EKONOMiSiNE KATKISI DiN KULTUR SPOR iS KIS SAGLIK TURiZMi
  => TURKiYEDE TURiZM GEZiLCEK GORULECEK YERLER ONEMLi TURiZM MERKEZLERi iSiMLRi TURKiYE TURiZMiNi ETKiLEYEN ETMENLER
  => VOLKANiZMA VOLKANLAR VOLKANiK DAGLAR HAREKETLER TURKiYEDE VOLKANiZMA VOLKANiK HAREKETLER
  => TURKiYEDEKi VOLKANiK ALANLAR SAHALAR DAGLAR TURKiYEDE VOLKANiZMA
  => YAGIS NEDiR YAGIS CESiTLERi NELERDiR KONVEKTiF OROGRAFiK CEPHESEL YAGISLAR OZELLiKLERi TURKiYEDEKi YAGIS CESiTLERi
  => TURKiYEDE YAGISIN DAGILISI YAGISIN DAGILISINI ETKiLEYEN ETMENLER NELERDiR MEVSiMLiK YAGIS DAGILIMI
  => YAGIS TURLERi OLUSMA BiCiMLERi YAGISLARIN YERYUZUNDE DAGILIMI ETKiLERi CiG KIRC YAGMUR DOLU KAR YAMAC YUKSELiM CEPHE YAGISLARI OZELLiKLERi
  => yerel saat hesaplamalari saat dilimleri yerel saat hesapla yontemleri ortak saat saat dilimleri
  => Yeryuvarlaginin yapisi katmanlari ozellikleri yerkabugu nedir manto nedir cekirdek nedir
  => Yerlesme cesitleri ozellikleriyerlesmeyi etkileyen etmenler faktorler kirsal kentsel yerlesmeler ozellikleri
  => akdeniz bolgesi genel ozellikleri daglari illri akarsulari sinirlari akdeniz bolgesi hakkinda bilgi
  => akdeniz bolgesi bolumleri ozellikleri antalya adana bolumu nufusu yersekilleri daglari sehirleri illeri akarsulari bitki ortusu antalya adana mersin isparta burdur antakya hakkinda bilgi
  => akdeniz bolgesi bitki ortusu iklimi maki yuzey sekilleri bolumleri akdeniz bolgesi hakkinda bilgi
  => akdeniz bolgesinde nufus ve yerlesme akdeniz bolgesi nufusu yerlesme ozellikleri illeri bolumleri nufus yogunlugu cukur ovada uretilen urunler
  => akdeniz bolgesinde çikarilan madenler yeralti zenginlikleri akdeniz bolgesi madenleri adana antalya hatayda cikarilan madenler nelerdir
  => akdeniz bolgesi yeryuzu sekilleri yuzey sekilleri daglari ovalari golleri akarsulari sehirleri iklimi bitki ortusu toros daglari
  => akdeniz bolgesinde bulunan daglar akarsular goller nelerdir isimleri asi goksu dalaman aksu seyhan ceyhan akarsulari beysehir egirdir burdur acigol sugla golu hakkinda bilgi
  => akdeniz bolgesinde endustri sanayi kurumlari kuruluslari akdeniz bolgesi sanayi ozellikleri adana antalya bolumu
  => akdeniz bolgesinde tarim uretilen tarim urunleri yetistirilen tarim urunleri akdeniz bolgesinde hangi urunler hangi tarim urunleri yetistirilir
  => akdeniz bolgesinde turizm merkezleri oteller gezilip gorulecek tarihi turistik yerler antalya otelleri tarihi turistik yerleri
  => akdeniz bolgesinin enleri en buyuk dagi golu tepesi ili turkiye genelinde ilkleri enleri en onemli ozellikleri
  ANNE VE BEBEK SAGLiGi HAKKINDA BiLiNMESi GEREKENLER RESiMLER
  5.6. 7. 8. sinif matematik sosyalbilgiler fen ve teknoloji türkçe online testler sbs deneme sınavları çöz online test yap
  6. 7. 8.9.10.11.12 sinif ders notları konu özetleri
  8.Sinif turkce online test coz
  8.sinif inkilap tarihi konu ünite özetleri
  UYE OL
  GOLD UYE GiRiS
  Yeni sablon
  sosyal 4.sinif online test çöz
  omer
  Gara enik videosu goca Serikli Serik şivesi dublaj
dalgalar akintilar olusturduklari kiyi sekilleri dalgalarin akintilarin sebebleri falezle kiyi oklari ria liman skyer ndir enine kiyina kiyilar
dalgalar akintilar

DALGALAR, AKINTILAR, DALGALARIN VE AKINTILARIN OLUŞTURDUĞU KIYI ŞEKİLLERİ (COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

 

DALGALAR

 

Dalga, deniz yüzeyindeki salınım hareketleridir.

Deniz dibindeki depremlere ve volkanik faaliyetlere bağlı olarak oluşan dalgalara tsunami dalgaları denir.

 

Dalgaları oluşturan nedenler;

 

Dünya nın dönmesi,

Rüzgârlar,

Depremler,

Denizaltı heyelanı,

Volkanizma dır.

 

 

AKINTILAR

 

Deniz yüzeylerindeki suların, bulundukları yerlerden başka alanlara doğru taşınmasına akıntı denir.

 

 Akıntıların oluşmasına neden olan faktörler şunlardır:

 

a. Yoğunluk farkı

 

Sıcaklık farkı: Yoğunluğu fazla olan soğuk sular, alttan sıcak su alanlarına doğru, yoğunluğu az olan sıcak sular, üstten soğuk su alanlarına doğru akarlar.

 

Tuzluluk farkı: Yoğun olan tuzlu sular, alttan tatlı su bölgelerine doğru, yoğunluğu az olan tatlı sular ise üstten tuzlu su bölgelerine doğru akarlar.

 

b. Seviye farkı

Beslenme kaynakları fazla olan denizlerin seviyeleri, beslenme kaynakları az olan denizlere göre fazladır. Örneğin, İstanbul ve Çanakkale boğazındaki akıntılar gibi.

 

c. Sürekli rüzgârlar: Okyanus ve denizlerdeki akıntıların en önemli nedeni, sürekli rüzgârlardır. Rüzgârların süresi ve şiddeti, akıntıların etkili olma süresi ve alanını etkiler.

 

d. Gel - git olayı: Deniz ve okyanuslardaki akıntıların oluşum sebeplerinden birisi de, gel - git olayıdır. Gel - git in etkili olduğu kıyılarda şiddetli akıntılar, buna bağlı olarak aşınım ve birikim şekilleri oluşur.

 

 

DALGA VE AKINTILARIN OLUŞTURDUĞU KIYI ŞEKİLLERİ

 

Falezler (Yalıyarlar): Yüksek kıyılarda dalgaların etkisiyle kıyıların alt kısımları aşındırılır ve bazı oyuklar oluşur. Bu oyuklar büyüdüğü zaman tavanları çöker ve denize dik kıyılar meydana gelir. Bu dik kıyılara falez ya da yalıyar adı verilir

 

Ülkemizde, falezler en çok Karadeniz kıyılarında oluşmuştur. Çünkü, en dik kayılarımız Karadeniz kıyılarıdır. Hopa - Sarp kıyıları ile Cide - İnebolu kıyıları arasında ve Şile çevresinde falezli kıyıların en tipik örnekleri görülür. Akdeniz de Teke ve Taşeli kıyılarında da falezler oluşmuştur.

 

Kıyı Kumsalları (Plajlar): Dalga ve akıntıların etkileriyle kıyıdan koparılan malzemeler, bir müddet sonra sürtünme sonucu iyice ufalanır, incelir. Dalgalar bu küçülen malzemeleri alçak kıyılarda biriktirirler. Sonuçta kıyı kumsalları yani plajlar oluşmuş olur.

 

Kıyı Okları ve Kordonları: Dalgalar ve kıyı akıntıları, taşıdıkları materyalleri özellikle koyların kenarında biriktirirler. Sonuçta kıyılarda çıkıntılar oluşur.

 

Bunlara kıyı oku denir. Kıyı okları zamanla daha da genişler ve uzar. Bunlara da kıyı kordonu adı verilir.

 

Kıyı okları ve kordonları, en belirgin olarak Çukurova, Göksu, Çarşamba ve Bafra deltalarında oluşmuştur.

 

Lâgünler: Koyların önünde oluşan kıyı kordonları zamanla koyun önünü tamamen kapatır ve denizle olan bağlantısını keserek deniz kenarında bir göl oluşumuna sebebiyet verir. Böyle oluşan göllere lâgün ya da deniz kulağı denir.

 

Türkiye deki bütün delta ovalarında küçük lagünler oluşmuştur. Ayrıca, Büyük ve Küçük Çekmece Gölleri ile Durusu Gölü birer lagündür.

 

Tombololar: Kıyı yakınındaki bir adanın bir kordonla kıyıya bağlanması sonucu oluşan yarım adalara tombolo denir. Türkiye de Güney Marmara kıyılarındaki Kapıdağ Yarımadası tomboloya örnek olarak verilebilir.

 

 

BAŞLICA KIYI TİPLERİ

 

a. Fiyort Kıyılar: Buzul vadilerinin sular altında kalması sonucu oluşan kıyılardır. Bu kıyı tipine ait en güzel örnek, İskandinav Yarımadası nın Atlas Okyanusu kıyılarıdır. Dünya nın en büyük fiyordu Norveç teki Soğne fiyordudur.

 

b. Skyer Kıyılar: Buzulların aşındırdığı tepeciklerle veya buzulların biriktirdiği moren yığınlarıyla şekillenmiş kıyılar sular altında kalınca yüzlerce adacık ortaya çıkar. Bu tür kıyılara skyer kıyılar denir. Baltık Denizi nin kuzeydoğusunda bu tür kıyılar görülür.

 

c. Ria tipi kıyılar: Plâtoları yaran derin vadilerin sular altında kalmasıyla oluşan kıyılardır. Dünya da en güzel örnekleri, Güneybatı İrlanda ve Kuzeybatı İspanya da görülür. Ülkemizde de Güneybatı Ege kıyıları, İstanbul ve Çanakkale boğazları ile Haliç, ria tipi kıyılara örnek olarak verilebilir.

 

d. Liman tipi kıyılar: Alçak kıyılardaki geniş vadilerin sular altında kalması ve bunların önünün kıyı setleriyle kapatılması sonucunda oluşmuştur.

 

Dünya daki en iyi örnekleri, Ukrayna nın Karadeniz kıyılarında görülür. Ülkemizde de örnek olarak Büyük ve Küçük Çekmece kıyıları gösterilebilir.

 

e. Dalmaçya tipi kıyılar: Deniz sularının, kıyıya paralel uzanan dağlar arasındaki çukurluklara dolmasıyla oluşan kıyılardır. Dünya daki en iyi örneği Adriya Denizi kıyılarında görülür. Ülkemizde de Kaş (Antalya) çevresinde bu tür kıyılara rastlanır.

 

f. Haliç (Estuar) tipi kıyılar: Gel - git olayı sonucunda akarsu ağızlarının aşındırılmasıyla oluşan ve huniye benzeyen kıyılardır. Dünya nın en büyük halici Hamburg (bilgi yelpazesi.net) halicidir. Bunun yanında Londra, Elbe, Wesser, Thames, Evoş, Bordeaux ve Weischel haliçleri de Dünya nın önemli haliçlerindendir. Bu haliçlerin hepsi, aynı zamanda gelişmiş birer limandır.

 

g. Boyuna kıyılar: Dağların denize paralel uzandığı yerlerde boyuna kıyılar görülür. Bu kıyılarda girinti ve çıkıntı son derece azdır. Karadeniz ve Akdeniz kıyıları bu tiptendir.

 

h. Enine kıyılar: Dağların denize dik uzandığı yerlerde enine kıyılar görülür. Bu kıyılarda girinti - çıkıntı son derece fazladır. Ege kıyıları bu tiptendir



COGRAFYA SAYFAMIZA GERİ DÖNMEK İÇİN AŞAGIYA TIKLAYINIZ..
 
   
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol