cemiyetler
Kuva-yı Milliye
Mondros Ateşkes Antlaşması ile başlayan işgallere
Osmanlı Devleti’nin sessiz kalması üzerne Türk halkı
yurdunu korumak için Kuva-yı Milliye adlı direniş
kuvvetleri oluşturdu.
*Düşmana karşı ilk direniş Güney Cephesi’nde Dörtyol’da Fransızlara ikinci direniş İzmir’de Yunanlılara karşı yapılmıştır.İlk halk direnişi ise Ödemiş’te (İlk Kurşun Savaşı) yapıldı.
Kuva-yı Milliye’nin Özellikleri:
1-Tamamen halk tarafından oluşturulan gönüllü kuruluşlardır.
2-Aralarında birlik yoktu.Herkes kendi bölgesini koruma-
ya çalışıyordu.
3-Düşmanı durduramamış, ancak yavaşlatarak düzenli ordunun kurulmasına zaman kazandırmışlardır.
4-Yaş,cinsiyet ayrımı yoktur.
5-Bütün ihtiyaçları halktan karşılamışlardır.
6-Bazen keyfi uygulamaları da olmuştur.
ZARARLI CEMİYETLER
1-Azınlıkların Kurduğu Cemiyetler:Ülkedeki Rum,Ermeni gibi azınlıkların kurduğu cemiyetlerdir.Bunlar itilaf Devletlerinden destek almışlardır.
a-Mavri Mira:Bizans’ı yeniden canlandırmak için İstanbul’da Rumlar tarafından kurulmuştur.
b-Pontus-Rum Cemiyeti:İnebolu’dan Batum’a kadar tüm Karadeniz sahilinde Pontus-Rum devleti kurmayı amaçlamıştır.
c- Etnik-i Eterya: Mavri Mira ve Rum Pontus cemiyeti ile ortak çalışmıştır.
d-Hınçak ve Taşnak:Doğu Anadolu’da Ermeni devleti kurmaya çalışmışlardır.
2-Türklerin Kurduğu Zararlı Cemiyetler:
(Milli Varlığına Düşman Cemiyetler)
a-Sulh ve Selamet-i Osmaniye Cemiyeti:Ülkenin kurtuluşunun padişah ve halifeye bağlılıkta olduğuna inanan cemiyet.
b-Teali İslam Cemiyeti: Kurtuluşu padişah ve halifeye bağlı gören cemiyet.
c-Kürt Teali Cemiyeti :Bir Kürt devleti kurmayı amaçlamıştır.
d-İngiliz Muhipleri Cemiyeti: İngiliz Mandasını isteyen cemiyet.
e-Wilson Prensipleri Cemiyetleri:ABD Mandasını isteyen cemiyet.
*Bu cemiyetler itilaf devletleri tarafından desteklenmişler ve Kurtuluş Savaşı’na karşı çıkmışlardır.
YARARLI(MİLLİ) CEMİYETLER
a-Trakya Paşaeli Cemiyeti:Mavri Mira’ya karşı kurulmuştur.Trakya’nın Yunanistan’a verilmesini önlemek amacındadır.
b-İzmir Müdafa-i Hukuk-ı Osmaniye C. :
İzmir’in işgalini önlemek için kurulmuştur.
c-Redd-i İlhak Cemiyeti: İzmir’in işgalini önlemek için kurulmuştur.
d-Kilikyalılar Cemiyeti:Adana ve çevresinin işgalini önlemek için kurulmuştur.
e-Doğu Anadolu Müdafa-i Hukuk Cemiyeti: Doğu Anadolu’nun Ermenilere verilmesini önlemek için kurulmuştur.
f-Trabzon Muhafaza-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti: Karadeniz’de Rum –Pontus Devleti’nin kurulmasını engellemek için kurulmuştur.
g-Milli Kongre Cemiyeti: Türk halkına yapılan haksızlıkları basın,yayın yoluyla dünyada duyurmak amacıyla kurulmuştur.Silahlı mücadele yoktur.
Milli Cemiyetlerin Ortak Özellikleri
1.Bölgesel cemiyetlerdir.
2.Milli direniş bilincini uyarmıştır.
3.Birbirinden bağımsızdırlar.
4.Kuva-yı Milliye hareketi bu cemiyetlerin çalışmalarıyla olmuştur.
5.Bu cemiyetler Sivas Kongresi’nde Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti adıyla birleştirilmiştir
İŞGALLER KARŞISINDA İSTANBUL’UN TUTUMU:
Padişaha göre İtilaf Devletleri çok güçlü idi. Bunlara karşı koymak mümkün değildi.
Yapılacak iş işgalcileri kızdırmamaktı. Eğer kızarlarsa gitmezlerdi. Padişah tahtını korumak için her istenileni yapmıştır.
M.KEMAL’İN DÜŞÜNCESİ:
M. Kemal Anadolu’ya geçip, halkı öğütleyip Kurtuluş Savaşı’nı başlatmak istiyordu.Tam bağımsız bir devlet ancak böyle kurulabilirdi.
AYDIN’LARIN DÜŞÜNCESİ
Bir kısım aydın ABD ve İngiliz mandasını savunurken ,bir kısmı da bölgesel direniş hareketlerini benimsiyordu