GENELGELER KONGRELER
Amasya Genelgesi(22 Haziran 1919)
M.Kemal,Ali Fuat Cebesoy,Refet Bele,Rauf Orbay imzalamış,Kazım Karabekir ile Cemal Paşa’nın da onayı alınmıştır.Bundaki amaç Milli Mucadeleyi bireysellikten çıkarıp halkın isteği haline getirmektir.
1-Vatanın bütünlüğü,millitin istiklali tehlikededir.
(temel gerekçe)
*Bu madde ile Kurtuluş Savaşı’nın amacı,gerekçesi ve yöntemi açıklanmıştır.
2-İstanbul Hükümeti üzerine aldığı görevi yerine getirememektir.
3-Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.(Amaç ve yöntem)
*İlk kez milli egemenlikten bahsedilmiştir.
4-Milletin sesini duyurmak için milli bir kurul kurulmalıdır.
5-Sivas’ta milli bir kongre toplanmalıdır.Temsilciler
kimliklerini gizleyerek Sivas’a geleceklerdir.
6)Askeri birlikler ve sivil örgütler dağıtılmayacak
Önemi
1)Kurtuluş Savaşı’nın amacı yöntemi ve gerekçesi açıklanmıştır.
2)Milli egemenlik yolunda atılmış ilk adımdır.
3)İstanbul Hükümeti yok sayılmıştır.
4)Belge ihtilal beyannamesidir. Anadolu’da ihtilalin başladığını gösteri.
*Mustafa Kemal Amasya Genelgesi sonrasında ,Erzurum Kongresi öncesinde (7-8 Temmuz 1919) hem resmi görevinden hem de askerlikten istifa etmiştir.
Erzurum Kongresi:(23 Temmuz-7Ağustos 1919)
Kongreyi Doğu Anadolu Müdafa-i Hukuk ve Trabzon Muhafaza-i Hukuk Cemiyetleri düzenlediler.
-Kongre Mondros’un 24. maddesine göre Doğu Anadolu’nun Ermeniler verilmesini önlemek için toplandı.
1.Vatan bir bütündür,parçalanamaz.
*Bu madde kongreyi bölgesellikten çıkarmış, ulusal hale getirmiştir.
*İlk kez Misak-ı Milli’den bahsedildi.
2)Vatanın bağımsızlığını ist. Hükümeti yapamazsa geçici bir hükümet kurulacaktır.
*Bu madde yeni bir devletin oluşum sürecinin başladığı gösterir.
3)Her türlü işgale karşı bütün milletçe karşı koçaktır.
4)Kuva - yı Milliye’ yi etkin ,irade –i Milliye-yi hakim kılmak esastır.
*Bu madde Cumhuriyete doğru yöneliş olduğunu gösterir.
5)Mebusan Meclisi yeniden açılmalıdır.
6)Ulusal irade ve ulusal güçler padişahlık ve halifelik makamını kurtaracaktır.
*Milli egemenliğe zıt böyle bir kararın alınma sebebi ortamın hazır olmamasıdır.
7)Manda ve himaye kabul edilemez.
*Koşulsuz bağımsızlık amaçlanmıştır.
8)Hıristiyan unsurlara siyasi egemenliğimizi ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklardır verilemez.
*Milliyetçilik düşüncesinin etkili olduğu bu madde ile tam bağımsızlık hedeflenmiştir.
Önemi
1)Toplanış amacı bakımından bölgesel ,alınan kararalar bakımından milli bir kongredir
2)Kongrede iç ve dış politika ile ilgili kararlar alınması meclisi gibi hareket edildiğini gösterir.
3)İlk kez milli sınırlardan bahsedildi ve milli egemenliğin koşulsuz bir şekilde gerçekleşmesine karar verildi.
5Temsil heyeti seçildi.
6)Doğudaki yararlı cemiyetler birleştirildi.
Sivas Kongresi(4-11 EYLÜL)
-En çok tartışılan konular ABD mandası ve başkanlık seçimidir.
-Erzurum’da alınan kararlar aynen kabul edildi.
-Tüm yararlı cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleştirilerek Kurtuluş Savaşı’nın tek elden yürütülmesi sağlandı.
-ABD mandası reddedildi.
-Temsil Heyeti’nin sayısı 9 ‘dan 16ya çıkarıldı .
-Kongre Ali Fuat Paşa’yı Batı Cephesi Kuva-yı Milliye komutanlığına atamakla yürütme görevini yerine getirmiştir.
-İrade-i Milliye adlı gazete çıkarıldı.
Sonuçları
1-)Damat Ferit hükümeti istifa etti.
2-)İstanbul ile her türlü bağlantı kesildi.
3-)Temsil Heyeti tek yetkili organ oldu.
4-)Sivas Kongresi milletin arzusu ile toplanmış milli bir kongredir.
5-)İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devletlerinin Mustafa Kemal ve arkadaşlarını engelleme çabaları sonuçsuz kaldı.