Matematik Tarihi ve Gelişmeler
1- Sayıların cisimlerden ‘kurtulması’ (örneğin 12 sayısının 12 elmadan ayrılması), insanlık tarihinin en büyük düşünsel devrimlerinden biridir.
2- Basamak kavramının oluşumu ,matematiğin önünü açmıştır.Basamak olmasaydı,en fazla tek rakamlı sayılarla yine tek rakamlı sonuçlar veren dört işlem yapabilirdik.
3- Bilim kendini geometri ile belli etmiştir.Algılanabilir nesnelerden çizgileri,açıları ve yüzeyleri soyutlama onuru ilk olarak Tales’e aittir.
4- Bir şeklin önemli noktalarını harflerle gösterme düşüncesi ilkin Euclides’e aittir.
5- M.S. 700 yıllarında sıfır kavramı bulundu.Sıfır olmasaydı,ne bilim ,ne sanayi,ne de ticaret hızlı bir biçimde ilerleyebilirdi.
6- Bayağı kesirler (örneğin 24/5 ) 4000 yıldan beri biliniyordu.Ama ondalık sayılar (örneğin 4.8 ) ilk kez 16. yüzyılda François Vi’ete (1579′da) ve Simon Stevin (1585′de) tarafından kullanılmaya başlandı.
7- İsveç’li matematikçi John Napier,1614′te logaritmayı geliştirdi.
8- 10 Kasım 1619 tarihi,modern matematiğin doğuşunun resmi tarihidir. O günde ,geometri cebirselleşti,cebir de görselleşti.Kartezyen geometri hem fonksiyon kuramının ,hem de uzayın sayısallaştırılmasının başlangıç noktasıdır.
9- Değişmezler için a,b,c, değişkenler için de x,y,z, Descartes’ten beri (1637′den beri) kullanılmaktadır.
10- Sonsuz sembolü ilk kez 1655′de John Wallis tarafından kullanılmış ve bu sembol genel kabul görmüştür.
11- Diferansiyel ve integral hesap metodu, 1666 yılında Newton tarafından geliştirildi.Leibniz’in de eşzamanlı olarak geliştirdiği bu metot olmasaydı,mühendislik ve mimarlık ancak dahilerin işi olarak kalırdı.Limiti sıfıra giden bir değişkene,Newton ve Leibniz ‘den beri ‘sonsuz küçük’ denmektedir.
12- Olasılık hesabı ,17. yüzyılda Fermat ve Pascal tarafından kuruldu.Galileo,olasılık hesabının olabilirliğini ve gerekliliğini sezmişti.Olasılık hesabını daha sonra Laplace ve Gauss geliştirdiler.
13- Euclides,bütünün parçasından daha büyük olduğunu söylemişti.19.yüzyılın ikinci yarısında kümeler kavramı ve teorisi doğdu.
14- Öklitçi olmayan geometrinin kurucuları, Lobaçevski,Bolyai ve Gauss ‘tur. Küresel geometri,paraleli olmayan geometridir.
Matematik Alanında İlginç Buluşlar ve Bilgiler
İLK LOGARİTMA CETVELİ
1614 yılında İskoç Napier tarafından bulundu.Çok fazla işe yaramasa da zaman zaman ihtiyaç duyulur.
İLK DEFA SİNÜSÜN KULLANILMASI
Battanî10.yy’da sinüs ile hesaplar yapmaya başladı.
İLK DEFA TANJANTIN KULLANILMASI
Ebu’l Vefa10.yy’da matematiğe tanjantı getirdi.
İLK DEFA SIFIRIN KULLANILMASI
Harezmî9. yy’da sıfırı buldu.Daha önceki yıllarda sıfır yerine boşluk bırakılıyordu.Bu da zaman zaman işlem hatalarına yol açıyordu.İlk olarak Türk matematikçi sıfırı Avrupalılara tanıttı ve hemen kabul gördü.
İLK DEFA ALGORİTMANIN KULLANILMASI
Harezmî9. yy’da.(Algoritma ismi Harezmî’nin değişmiş hâlidir.)
İLK BİNOM AÇILIMI
Ömer Hayyam. 11.yy.
İLK PASCAL ÜÇGENİ
Ömer Hayyam. 11.yy.
Pİ SAYISININ HESAPLANAN EN BÜYÜK DEĞERİ
Yıllarca pi sayısının tam değeri bulunamadı.Günümüzde ise 1 milyarıncı basamağa kadar biliniyor.
İSİMLENDİRİLMİŞ EN BÜYÜK SAYI
10 üzeri 100 sayısı (1 ve yanında 100 tane sıfır) googol olarak adlandırılır.
ROMA RAKAMI İLE YAZILAN EN UZUN SAYI
3888 sayısı:MMMDCCCLXXXVIII
MATEMATİKÇİLERİN TARİHTEKİ YAŞAM SIRALARI
Birinci Grup Matematikçiler
- Thales (M.Ö. 624-547),
- Pisagor (M.Ö. 569-500),
- Zeno (M.Ö. 495-435),
- Eudexus(M.Ö. 408-355),
- Öklid (M.Ö. 330?-275?),
- Arşimed (M.Ö. 287-212),
- Apollonius (M.Ö. 260?-200?),
- Hipparc-hos (M.Ö. 160-125),
- Menaleas (doğumu, M.Ö. 80)
- İskenderiyeli Heron (? -M.S.80) ,
- Batlamyos (85- 165) ve Diophantos (325-400)
Eski Yunan (Antik çağ, Grek) Matematikçileri
M.Ö. 8. yüzyıl ile M.S. 2. yüzyıl arasında, ikinci grup olarak belirttiğimiz Batı Dünyası matematikçi-leri ise, 16. ile 20. yüzyıl arasında yaşamışlardır: Burada akla şöyle bir soru gelmektedir. 16. yüzyıldan önceki zaman içerisinde matematik konularında hiç bir araştırma ve çalışma olma-mış mıdır? Özellikle, islamiyetin ilk yılları olan 7. yüzyıl ile 16. yüzyıl arasında yaşamış olan Türk-İslam Dünyası matematik bilginlerinin varlığı ve çalışmaları görmezlikten gelinmiştir.
İkinci Grup Matematikçiler Kimlerdir
- Johann Müler (1436-1476),
- Cardano (1501-1596),
- Descartes (1596. 1650),
- Fermat. (1601-1665),
- Pascal (1623-1662),
- Newton (1642-1727),
- Leibniz (1646-1716),
- Leibniz (1646-1716),
- Mac Loren (1698-1748),
- Bernoulliler (Bu aileden sekiz ünlü matematikçi vardır. Bunlar; Jean Ber-noulli l667-1748, Jacques Bernoulli 1654-1705, Daniel Bernoulli 1700-1782…),
- Euler (1707-1783),
- Gespard Monge (1746-1818),
- Lagrance (1776-1813),
- Joseph Fou-rier (1768-1830),
- Poncolet (1788-1867),
- Gauss (1777-1855),
- Cauchy (1789-1857),
- Lobaçevski(1793-1856),
- Abel (1802-1829),
- BooIe (1815-1864),
- Riemann (1826-1866),
- Dedekind. (1831-1916),
- H. Poincare (1854-1912)
- Cantor (1845-1918)
Türk – İslam Dünyası Matematikçileri Kimlerdir
8. ile 16. yüzyıl Türk – İslam Dünyası matematikçilerinin hazırlamış oldukları temel eserlerden büyük istifadeler sağlayarak, matematiği, bugünkü ileri seviyesine ulaştırabilmişlerdir. Türk – İslam Dünyası matematikçileri, Batı dünyasının ilmi düşünce ve araştırma duygularını ateşleyerek harekete geçirip beslediler. ve yeni bir canlılık kazandırdılar.
Cebir, geometri, aritmetik ve trigonometri konularında Batıyı kendi görüş ve keşiflerine dayanarak ilerleyebileceği seviyeye getirdiler. 16. yüzyıl sonları için İtalyan matematikçi Cordanonun (1501-1576) adını belirtebiliriz.
17. Yüzyıl Matematikçileri
İngiliz (İskoçyalı) Jean Napier (1550-1617), İsviçre matematikçilerinden Gulden (1577-1643); İtalyan matematikçilerinden Cavalieri (1598-1647); Fransız matematikçilerinden René Descartes (1596-1650),. Desargues (1593-1662), Blaise Pascal (1623-1662), Pierre Fer-mat (1601-1663); Hollandalı matematikçi Huygensin (1629-1695) adlarını belirtebiliriz. Bu kişilerden J. Napier logaritmaya ait sistemleri ortaya koymuştur. R.Descartes de analitik geometriye ait yeni bazı temel esasları ortaya koymuş, mevcut analitik geometri bilgilerini sis-temleştirmiştir. Diğer matematikçiler de, matematiğin çeşitli dallarına ait, bazı yeni temel bilgi-ler kazandırmışlardır.
18. Yüzyıl Matematikçileri Kimlerdir
İsviçre matematikçilerinden; Bernouilli (Jacques I 1654-1705), Cramer (1704-1752), Leonard Euler (1707-1783), Alman matematikçilerinden Gottfried Wilhelm Leibniz (1146-1716), İngiliz matematikçilerinden lsaac Newton (1642-1727), Mac-Loren (1698-1746), İtalyan matematikçilerinden Ceva (1648-1734), Riccati (1676-1754), Fransız matematikçilerinden Clairautin (1713-1765) adlarını belirtebiliriz.
19. Yüzyıl Fransız Matematikçileri Kimlerdir
Joseph Louis Lagrange (1736-1813), Gespart Monge (1746-1818), Pierre-Simon Laplace (1749-1827), Joseph Fourier (1768-1830), Galois (1811-1832), Legendre (1752-1833), F. W. Bessel (1784-1846), Augustin-Louis Cauchy (1789-1857), Jean-Victor Poncolet (1788-1857), Poinsot (1771-1859), Brianchan (1785-1864), Dupin (1784-1873), Chasley (1793-1880), Charles Hermite (1822-1901); İtalyan matematikçilerden Carnot (1753-1823); Norveç matematikçilerinden Niels Henrik Abel (1802-1829), .Alman matematik-çilerden, Jacobi (1804-1851), Carl Friedrich Gauss (1777-1855), Gerge Friedrich Berhard Riemann (1826-1866), Leopold Kronecker (1823-1891), Erust Kummer (1810-1893), Weier-strass (1815-1897); Sovyet matematikçilerinden Nicolas lvanawitch Lobatchewsky (1793-1856), Sonia Kowallewska (1850-1891); ingiliz matematikçilerden Gerge Boole (1815-1864), Cayley (1821-1895), James Joseph Sylvester (1814-1897) ve İrlandalı matematikçi William Rawan Hamilton (1805-1865) adlarını belirtebiliriz