GELDİKLERİ GİBİ GİDERLER

MONDROS ATEŞKES ANLAŞMASI

Almanya’nın I.Dünya Savaşı’nda yenilgiye uğ-ramasıyla ittifak Devletleri savaşı kaybetti.

Osmanlı Devletini temsilen Bahriye Nazırı Rauf Orbay ateşkes şartlarını görüşmek üzere Limni adasının Mondros Limanına gitti.İtilaf Devlet-leri daha önceden Osmanlı Devletinin topraklarını gizli anlaşmalarla paylaşmışlardı. Osmanlı Devleti heyeti bu plana itiraz etti ise de sonuçta bir şey değişmedi.Bunun sonucunda Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandı.(30 Ekim 1918)Buna göre;

Ø  Çanakkale ve İstanbul Boğazı İtilaf Devlet-lerinin denetimine geçecek.

Ø  Osmanlı ordusu terhis edilecek, donanma-sına ve silahlarına el konacak.

Ø  Toros tünelleri İtilaf Devletlerinin deneti-mine verilecek.

Ø  Bütün haberleşme ve ulaşım araç ve gereçleri İtilaf Devletlerine bırakılacak.

Ø  İtilaf Devletleri bütün Osmanlı liman ve tersaneleri ile demiryollarından yararlanacak.

Ø  Doğuda yani vilayeti sitte’de(altı ilde) (Sivas,

Ø  Erzurum,Van,Bitlis,Elazığ,Diyarbakır)karışıklık çıkarsa İtilaf  Devletleri buraları işgal edecek(24.Madde)

Ø  İtilaf Devletleri kendi güvenliklerini tehdit eden bir durum ortaya çıkarsa herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilecekler. (7.madde)

 

İtilaf Devletleri bu maddeye dayanarak Anadolu’yu işgal ettiler.(7.madde)

 

Anlaşmanın Önemi

Ø  Bu anlaşma ateşkes anlaşmasından ziyade Osmanlı Devletinin teslimini ve işgalini ortaya koymaktadır.

Ø  24.Madde ile doğuda Vilayeti Sittede bir Ermeni Devleti kurulması düşünülmüştür.

Ø  Anlaşmanın en önemli maddesi 7.madde idi.İtilaf Devletleri bu maddeyle(Anadolu’nun  işgaline ortam)hazırladı.

Ø  Fransızlar;Mersin.Adana çevresi,

Ø  İtalyanlar;Muğla,Antalya ve Konya çevresi.

Ø  Yunanlılar;(Paris Barış Konferansındaki  deği-şiklikle)İzmir ve çevresi.

Ø  İngilizler;Musul,boğazların kontrolü, Samsun, Merzifon.Batum’a asker çıkardılar.

 

Paris Konferansı(18 Ocak 1919)

I.Dünya Savaşı sonunda yenik devletlerin durumunu görüşmek üzere 32 devlet Paris’te bir araya geldiler. Konferansa ABD, İngiltere, İtalya, Japonya hakimdi.

İtilaf Devletleri Osmanlı Devletinin paylaşımını yeni-den gözden geçirmek ve bazı değişiklikler yapmak amacıyla konferans tertiplediler.Bunların en önemlisi İngilizlerin isteğiyle Batı Anadolu, İzmir ve çevresi Yunanlılara verildi.Çünkü İngiltere Ege bölgesinde güçlü bir İtalya yerine zayıf bir Yunanistan istiyordu.Bu olay İtalya’nın İtilaf Devletleriyle arasını açtı.

 

İzmir’in İşgali(15 Mayıs 1919)İzmir ve çevresi 1.Dünya Savaşı sırasında İtalya’ya verilmişti.Fakat İngiltere Paris Barış Konferansı’nda sahte belgelere dayanarak Batı Anadolu nüfusunun çoğunluğunun Yunanlı  olduğunu  ve Türklerin Yunanlıları öldürmek üzere olduğunu ileri sürdü ve buranın Yunanistan’a verilmesini sağladı.Buna sinirlenen İtalya konferansı terk etti.

15 Mayıs 1919’da Megola İdea’yı(Büyük Ülkü) gerçekleştirmek isteyen Yunanistan İzmir’i işgal ederek binlerce Türkü öldürdü.İzmir işgaline Hasan Tahsin (Osman Nevres-Hukuku Beşer Gazetesi)ilk kurşunu attı.

*İzmir’in işgali Kurtuluş Savaşı’nın başlamasına ve Kuva-yı Milliye’nin kurulmasına sebep olmuştur.

Paris Barış Konferansı(18 Ocak 1919)İtilaf Devletleri yenilen devletler ile yapılacak anlaşmaları görüşmek üzere toplandılar.Asıl amaçları yenilen devletleri aralarında paylaşmaktı.Batı Anadolu’nun Yunanistan’a verilmesi İtalya’yı kızdırmış,böylece İtilaf Devletleri arasında ilk görüş ayrılığı ortaya çıkmış oldu.

*Burada ilk kez manda fikri ortaya çıkmıştır.

Amiral Bristol Raporu:

Bristol raporunda İzmir’de Türklerin çoğunlukta olduğunu,katliamları Yunanlıların yaptığını belirtmiştir.

*Batı Anadolu’daki işgallerin haksızlığı ilk kez uluslar arası bir raporda belirtmiştir.