BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI (1914-1918)

 

Savaşın Nedenleri:

 

Ø  Avrupalı Devletler arasında sömürgecilik yarışı ve ekonomik rekabet.

Ø  Hammadde ve Pazar arayışı.

Ø  Almanya ve İngiltere arasındaki ekonomik rekabet.

Ø  Milliyetçilik akımı.

Ø  İttifak ve İtilaf devletlerinin oluşması.

Ø  Avusturya ve Rusya’nın Balkanlardaki çıkar çatışmaları.

Ø  Avusturya-Macaristan veliahdının Sırplar tarafından öldürülmesi.

 

Almanya ve İtalya milli birliklerini geç kurmuşlardı. (1870)Bundan dolayı sömürgeciliğe de geç başlamışlardı. Sömürgeciliğe başladıklarında mevcut sömürge alanları azalmıştı.Özellikle Almanya,İngiltere’ nin elinde bulunan sömürge topraklarına saldırmaya başladı.Oysa İngiltere ve diğer Avrupa Devletleri sömürgelerini kaybetmek istemiyorlardı.Böylece Almanya-İngiltere rekabeti başladı.

Almanya güçlü bir devlet olarak siyasi birliğini kurduktan sonra Fransa’nin elinde bulunan  Alsas-Loren bölgesine göz dikti.Yapılan savaşla kömür bakımından zengin olan bu bölgeyi Fransa’dan aldı.Bölgeyi Almanya’dan geri almak isteyen Fransa Almanya’ya karşı İngiltere ile ittifak kurmaya başladı.

Böylece devletler arasında bloklaşma başladı. Balkanlarda ise milliyetçilik akımının etkileri hüküm sürüyordu.Rusya Panslavizm politikası ile Balkanlarda egemenlik kurmak istiyordu.Bu durum Balkanlarda çıkarı olan Avusturya-Macaristan imparatorluğunun işine gelmiyordu.

Devletler arasındaki çıkar çatışmaları ittifak ve itilaf gruplarının doğmasına neden oldu.

 

İtilaf Devletleri:

Ø  İngiltere.Fransa,Rusya(İtalya’da daha sonra bu gruba geçmiştir.)

İttifak Devletleri:

Ø  Almanya,Avusturya-Macaristan,İtalya, Osmanlı Devleti, Bulgaristan.

 

Savaşın Başlaması:

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu veliahdı Saraybosna’yı ziyarete gelmişti. Burada Sırplı bir öğrenci tarafından öldürüldü.28 Haziran 1914

Avusturya-Macaristan bu suikastı bahane ederek Sır- bistan’a savaş açtı. Rusya Sırbistan’ın yanında yer aldı. Fransızlar Rusya’yı destekledi. Almanya’da Avusturya-Macaristan imparatorluğu ile aynı grupta olduğundan Avusturya’nın yanında savaşa katıldı.

Böylece savaş kısa zamanda Avrupa’ya ve tüm dünyaya yayıldı.

Savaşın ilk yıllarında Almanya grubu birçok cephede başarı kazandı.

 

Osmanlı Devletinin Savaşa Katılması:

Osmanlı Devleti Balkan savaşlarından yeni çıktığı için perişan ve yoksuldu.Bundan dolayı I.Dünya Savaşı çıktığında tarafsızlığını ilan etti.Anlaşma Devletleri de(İngiltere grubu)kendi çıkarları açısından bu fikri destekliyordu.

Almanlar Osmanlı İmparatorluğunun kendi saflarında savaşa girmesini istiyordu.Çünkü Osmanlı Devletinin yeni cepheler açmasıyla Almanya’nın üzerindeki savaş yükü azalacaktı.Çünkü Osmanlı Devletinin yönetimi İttihat ve Terakki Partisinin elindeydi.Bu partinin en güçlü ismi de Enver Paşa’ydı.Enver Paşa aşırı Alman hayranıydı.Aynı zamanda Osmanlı Devleti daha önce kaybettiği toprakları Almanya’nın yanında savaşa girer-se tekrar geri alabilirdi(Savaşı Almanya’nın kazanacağı tahmin ediliyordu.)

Bu nedenlerden Alman heyeti ile Enver Paşa arasında gizli bir anlaşma imzalandı.Bu anlaşmaya göre Osmanlı Devleti Almanya’nın yanında savaşa katılacaktı.

Akdeniz’de bulunan iki Alman gemisi(Goben-Breslaw) İngiliz donanmasının önünden kaçarak İstanbul’a geldiler ve Osmanlı Devletine sığındılar.Osmanlı  Dev- leti bu iki gemiyi satın aldığını söyledi.Daha sonra bu iki geminin isimlerini Yavuz ve Midilli olarak değiştirdi.

Bu gemiler Enver Paşanın talimatıyla Karadeniz’e  açılarak Rus limanlarını topa tuttu.Böylece Osmanlı Devleti de I.Dünya Savaşına katılmış oldu(3Ekim1914)